Anders denken, anders doen
Stedelijke ontwikkeling | Wonen en zorg | De zorgzame stad |
Stedelijke ontwikkeling nieuwe stijl
De crisis heeft ons duidelijk gemaakt dat een ééndimensionale , mono-discipliaire aanpak niet meer werkt. Samenwerking en co-creatie zijn noodzaak, dit geldt zeker voor gebiedsontwikkeling. Bouwprojecten komen niet zo maar meer van de grond, investeerders zijn moeilijk te vinden en de overheid trekt zich terug. Ondernemers in gebiedsontwikkeling moeten zich aanpassen aan de nieuwe omstandigheden. Het proces van gebiedsontwikkeling verandert door flexibelere werkwijzen, meebewegende samenwerkingsovereenkomsten en nieuw planologisch instrumentarium als de Omgevingswet. Deze ontwikkelingen worden ondersteund door "Anders denken en doen", een aanpak ontwikkeld in samenwerking met het Watertorenberaad. Ik ben mede initiatiefnemer en adviseur van het Watertorenberaad dat werd opgericht om nieuwe wegen te vinden in gebiedsontwikkeling (zie www.watertorenberaad.nl). In dit beraad werken vastgoedpartijen, corporaties, overheid en adviseurs samen om gebiedsontwikkeling klaar te maken voor de toekomst. Dit doen wij niet alleen door gedachtegoed uit te wisselen maar ook door vanuit alledaagse ervaringen pilots op te zetten en op die manier onze ideeën te toetsen aan de werkelijkheid.
De afgelopen 2,5 jaar adviseerde ik, in opdracht van Bouwend Nederland en ondersteund door het ministerie van BZK, een groot aantal projectontwikkelaars en bouwondernemingen in alle delen van Nederland hoe hun stagnerende projecten weer vlot te trekken.
Uit een interview dat ik gaf voor Bouwend Nederland:
“Voor het realiseren van de grote woningbouwopgave van nu valt er een wereld te winnen met het vlot trekken van vastgelopen bouwprojecten. Belangrijk daarvoor is dat zowel gemeenten als bouwbedrijven beschikken over mensen met de juiste competenties. Door reorganisaties in de crisis is aan beide kanten veel van die kennis verdwenen. Omdat gemeenten verlies leden op bouwgrond zijn ze daardoor nu behoedzamer, terwijl de actualiteit juist vraagt om snelheid en soepelere procedures. Ook moeten gemeenten weer meer de publiek-private samenwerking opzoeken. Niemand kan het allemaal alleen. Die oproep doet Antoinette van Heijningen, lid van het ‘Expertteam Versnellen’.”
Lees meer in het artikel van Redactie Bouwmeesters "Woningmarkt: snelheid en soepel proces".
Onderstaand filmpje illustreert de veranderlingen in stedelijke ontwikkelingen en de visie van de initiatieven waaraan ik deelneem.
Nieuwe verhoudingen tussen wonen en zorg
Ook de zorg staat voor grote opgaven. Door mijn ervaring bij gemeenten, zorginstellingen en bouwprojecten heb ik een duidelijk beeld van alles wat komt kijken bij zorg en wonen. De maatschappij vraagt om nieuwe oplossingen voor zorg waarin de individu en kwaliteit van leven centraal staan. In onze vergrijzende samenleving kunnen stedelijke ontwikkeling en zorg niet langer los van elkaar gezien worden. Ouderen willen zelf regie blijven voeren over hun leven en woonsituatie. Dit vergt grote aanpassingen in de organisatie van zorg, de manier waarop we wonen en dus in de manier waarop we onze steden zorgzaam en gezonder maken. Dit betekent dat mensen langer in een huiselijke omgeving moeten kunnen wonen waar zij hun eigen leven kunnen leiden en mens kunnen zijn in plaats van patiënt. Om dit mogelijk te maken moeten we werken aan het ontwikkelen van zorgzame wijken en zorgzame steden.
Een voorbeeld: Verzorgd wonen
Gemeente Nieuwegein, de corporaties Portaal, Jutphaas Wonen en Mitros en zorgaanbieder ZorgSpectrum willen samen vormen van Verzorgd Wonen ontwikkelen en in de praktijk vormgeven. Hiervoor hebben deze partijen met Collegamento als adviseur (Antoinette van Heijningen(Urbancore) en Marco van Putten) een drietal pilots uitgevoerd. Onderdelen van de pilots waren een onderzoek onder bewoners, de ontwikkeling en uitwerking van het concept Verzorgd Wonen en de organisatie en vormgeving van de -niet vrijblijvende- samenwerking. Verzorgd Wonen is een alternatief voor het wegvallen van de verzorgingshuizen. Door mensen in de gelegenheid te stellen op een aangename manier langer zelfstandig te kunnen blijven wonen, kunnen zij de keuze maken langdurige zorg in de thuissituatie te ontvangen en worden duurdere intramurale voorzieningen uitgespaard.
Lees meer in het artikel van IVVD.
De Zorgzame Stad
Een zorgzame stad is een stad waar wonen en zorg met elkaar verweven zijn, waar gezond leven centraal staat. Om zorgzame steden te ontwikkelen zullen corporaties, overheid en zorginstellingen en bedrijven moeten samenwerken.
Ik ben oprichter en begeleider van de koplopergroep Zorgzame Stad, een groep van zorginstellingen, corporaties, kennisinstituten, ministeries, adviseurs en ervaringsdeskundigen, die hun kennis en ervaring op het gebied van stedelijke ontwikkeling en zorg delen.
Yvonne van Mierlo is directeur van Blauwhoed Studio en neemt deel aan de koplopersgroep. In een artikel over Zorgzame Stad schrijft zij:
"Als de vastgoedwereld in staat is naast woonbehoeften de samenlevings- en zorgbehoeften van mensen beter te leren kennen, liggen er oneindig veel kansen. Ik denk aan nieuwe woonconcepten voor senioren en communities voor verschillende doelgroepen. Zo bouwen we samen aan een werkelijk zorgzame samenleving!"